Fiset e Malsise se Madhe jane. Hoti, Gruda, Kelmendi, Kastrati dhe Shkreli.
Te gjitha fiset e medha ndahen ne nenfise.
Hoti ndahet ne Traboin dhe Rapshe. Gruda ndahet ne Ksheve dhe Nasele. Kelmendi ndahet ne Selce, Vukel, Nikc dhe Boge.
Kastrati ndahet ne Kastratin e Poshtem dhe ne Kastratin e Sirme. Shkreli ndahet ne Shkrelin e Poshtem dhe ne Shkrelin e Sirme.
- Hoti: ka 480 shtepi, nga te cilat. Traboini me 250, ndersa Rapsha, me 230 shtepi. Fshatrat e Traboinit jane, Traboini i Mocem me 20 shtepi, Shkalla me 6, Arza me 20, Nenhelmi me 30, Nabomi me 12, Skorraqi,me 35, Spia me 30, Vatnikaj me 10, Prekaj me 10 dhe Vuksanlekaj me 20 shtepi; ndersa ne Rapshe jane, Rapsha me 30 shtepi, Stare me 17, Brigjet me 14, Drume (Prekaj dhe Trape) me 10, Nikgjonaj me 6, Vatnikaj me 10, Nikprekaj me 5, Firkuqi me 6, Pepurani me 5, Bozhaj me 3, Rranxa me 6, Leca me 3, Vitoja me 4, Mamajt me 4,Dacajt me 3, Hamalla me 4, Shegza me 2, Dajci me 8, Mihaj me 12, Gryka me 5, Nenhelmi me 8 dhe Dreshajt me 4 shtepi. Pjesa me e madhe e ketyre fshatrave eshte perreth fushes se Kushe; te gjitha fshatrat perreth kesaj fushe quhen Kusha. Vuksanlekajt ndahen ne Vuksanlekaj, Dedvukaj, Gojcaj, Gjelaj dhe Bardhaj; Skorraqi ne Gojcaj dhe Dushaj, te cilet jane nga dy vellezer, Gojku dhe Dushi. Keta jane emra te paster serbesh e qe sot ne vitin 1923 nuk ka me ne Hot as ne Malsi. Traboini i Mocem ndahet ne Gojcaj, Dushaj, Nicaj dhe Prelvucaj; Shkalla ne Drekaj, Dakaj dhe Prelvucaj; Arza ne Nicaj, Dushaj dhe Camaj; Nenhelmi ne Dushaj, Gojcaj, Prelvucaj dhe Camaj; Nobomi dhe Gojcaj, Nicaj dhe Prelvucaj. Tere Hotianet jane katolike, pervec 6 familjeve ne Nenhelm, te cilat jane te fese myslimane. Lulashpepajt, Lugu (Llugu) i Fikut, Kolcegajt dhe Gryka deri ne vitin 1913 kane qene te ndare me kufij nga Hoti dhe i kane takuar Shqiperise.
- Gruda: Fshatrat e Grudes qe gjenden ne anen e djathte te Cemit, quhen Nasele, ndersa fshatrat qe shtrihen ne anen e majte quhen Ksheve.
Fshatrat e Naseles jane: Pikala me 40 shtepi, Prifti me 15, Llofka me 25, Selishti me 30 dhe Dinosha me 90 shtepi; ne Ksheve jane: Mileshi me 26 shtepi, Gurreci me 24, Pashkalla (apo Passhkalla) me 15, Kalajt me 17, Ksheva me 22, Haxhajt me 11 dhe Vulajt me 12 shtepi. Te gjithe pajtohen se ne Grude jane 300 shtepi; ne kte numer hyjne edhe Grudasit, ne Tuz, ne Vrane, ne Koder te Budanit dhe ne Vllane. Dinosha dhe Mileshi, edhe pse i ndan Cemi, perfshihen me nje emer te perbashket – Dinoshe. Sipas disave, Dinosha ka 80 shtepi, ndersa sipas disa te tjerve 117 oxhaqe. Ne Dinoshe, pervec 12 shtepive, krejt jane familje myslimane. - Kelmendi: eshte fisi me i madh i malsoreve dhe perfshin edhe pjesen me madhe te krahines. Kelmendasit historikisht jane shperngulue shume duke u vendosur ne te gjitha anet, prej detit deri ne Danub.
Ne Selce jane fshatrat; Selca me 25 shtepi, Dobrija me 7, Pojata me 8, Pashkalla me 7, Osoja me 6, Mreku me 18, Jasenova me 15, Oshtriqi me 2, Javori me 5, Gropa e Zeze me 4, Vana me 4 dhe Vermoshi me 43 shtepi. Ne Selce ka 144 shtepi. Fshati Selce ndahet ne mehallet; Vrate, Gjonaj, Radetine, Pepaj dhe Gobaje.
Vukli ka 121 shtepi, kurse Nikci 83. Vuklit i takojne fshatrat; Kozhnja me 6 shtepi, Grabomi me 6 dhe Eltoshi me 5 shtepi. Fshati Vukel ndahet ne Vuksandedaj, Cekaj, Anas dhe Gjec.
Nikcit i takojne fshatrat; Broja, Pahovica, Kalca dhe Tamara. Fshati Nikc ndahet ne Vukdedaj, Gildedaj dhe Delaj.
Boga numeron 40 shtepi; fshati kryesor eshte fshati Precaj. Ne vitin 1923 Selca dhe Vermoshi kishin 979 banore, Vukli 736, Nikci 651 dhe Boga 350 fryme banoresh. - Kastrati: ka afer 500 shtepi; ndahet ne Kastratin e Sirme ose ne Katun dhe ne Kastratin e Poshtem ose Bajza e Kastratit, te dy pjeset kane gati njejten madhesi.
Fshatrat e Kastratit te Poshtem jane; Pjetroshani me 30 shtepi, Ivanajt me 35, Jerani me 30, Gradeci me 20, Aliajt me 20 dhe Pila. Ne Kastratin e Siperm jane keta fshatra; Budishi, Gorajt, Bratashi, Petroviqi, Pegajt dhe Vukpagaj. Ne 500 shtepi te Kastratit numerohen edhe te shperngulurit, te cilet mbajne lidhje me fisin e vet. - Shkreli: ka 700 shtepi; prej tyre tri te katertat jane shperngulur ne Fushen e Shkodres, deri te deti, duke kerkuar toke buke dhe kullosa per bagti. Ne Shkrel keta fshatra: Berzheti, Vrata (Vreta?), Dedaj, Zagora, Xhaji, Ducaj, Gradeci dhe Lloja.
Ketyre u takojne edhe fshatrat me te vegjel qe gjenden afer tyre e qe gjithmone si pjese e fshatrave mbajne emrin e perbashket te fshatit. Eshte e veshtir te vertetosh se sa shtepi ka ne Malsi te Madhe. Sepse seicili fis e rrit numrin e shtepive, duke numeruar gjithmone edhe te shperngulurit e qe mbajne te drejten e tokes dhe te bjeshkes, biles shpesh here numerojne si pjestar te fisit edhe ata qe jane shperngulur pergjithmone e nuk kthehen me kurr. Ata, te cilet jetojne gjithmone ne Malsi dhe qe nuk e lene vendlindjen e vet as veres, as dimrit, jane afer 2000 shtepi, ndersa bashke me ata qe jane shperngulur e qe gjate veres kthehen per te veruar ne bjeshket e fisiit te tyre, ose qe nuk verojn ne bjeshke, jane deri ne 3000 shtepi. Kelmendi eshte fisi me i madh, pastaj Shkreli, Kastrati dhe Hoti. Grudasit jane ne numer me te vogel.
Nga: Andrija Joviqeviq (Malsi viti 1923)